Białoruś zbroi Afrykę? Mińsk dostarcza broń i szkoli operatorów dronów

Pod koniec ubiegłego tygodnia z Mińska do Porto Novo, stolicy Beninu, trafiło kilkanaście pojazdów opancerzonych Kajman. Mimo że bazują one na koncepcji i komponentach sowieckiego wozu BTR-60, oficjalnie w 67% stanowią białoruską konstrukcję. Wcześniej te pojazdy trafiły do sił zbrojnych Wybrzeża Kości Słoniowej.

Drony i systemy antydronowe – podstawa oferty dla Afryki

Podstawą białoruskiej oferty wojskowej dla krajów Afryki są drony i systemy do ich zwalczania. Białoruś zaoferowała umowy na szkolenia operatorów dronów sojusznikom Rosji w Libii i Mali. W latach 2016–2020 Sudan był jednym z głównych odbiorców, odpowiadając za 13% białoruskiego eksportu broni. W 2022 roku Angola była największym afrykańskim odbiorcą, z eksportem broni o wartości 44,9 mln USD.

Białoruś eksportuje broń do wielu krajów afrykańskich, w tym do Sudanu, Angoli, Wybrzeża Kości Słoniowej, Jemenu, Egiptu i Nigerii. Współpraca obejmuje również takie kraje jak Uganda, gdzie Białoruś oferuje maszyny i usługi serwisowe.

Białoruski eksport do Afryki obejmuje zarówno sprzęt poradziecki, jak i nowoczesne systemy oraz usługi modernizacyjne:

• Pojazdy opancerzone: 140. Zakład Naprawy Czołgów w Borysowie dostarczył lekkie pojazdy opancerzone, takie jak Kaiman i V-1, do „nieujawnionego państwa afrykańskiego”.
• Systemy elektroniczne i radarowe: KB Radar z Mińska eksportuje systemy walki elektronicznej, takie jak Groza-S i Optima-B, które są wykorzystywane w Afryce do ochrony przed zagrożeniami elektronicznymi.
• Modernizacja sprzętu: Białoruskie zakłady, np. 558. Zakład Naprawy Samolotów w Baranowiczach, modernizują samoloty i śmigłowce, takie jak Su-25 dla Angoli.
• Systemy rakietowe: Białoruś rozwija własne systemy, takie jak Palanez MLRS (wspólny projekt z Chinami), zdolny do rażenia celów na odległość do 300 km.
• Usługi i wsparcie techniczne: Białoruś oferuje kompleksowe usługi, w tym szkolenia, serwisowanie sprzętu i transfer technologii.

Białoruś pośrednikiem w dostawach rosyjskiej broni

Białoruś przyjęła rolę pośrednika w dostarczaniu rosyjskiej broni do krajów Afryki. W lipcu dziennik „Sudan Tribune” informował, że Sudan otrzymał rosyjskie myśliwce MiG-29, które zostały potajemnie dostarczone armii przez Białoruś, pomimo rezolucji ONZ, zakazującej dostaw broni zakazującej dostaw jakiejkolwiek broni zarówno dla armii wiernej rządowi w Chartumie, jak i dla walczących z nią trzeci rok rebeliantów z Sił Szybkiego Wsparcia.

Powrót do pozycji eksportera broni?

Po upadku Związku Sowieckiego Białoruś stała się jednym z głównych światowych eksporterów broni, zajmując przez lata miejsce w pierwszej „10”. W latach 1999–2006 kraj ten zarobił około 1 mld dolarów na sprzedaży arsenału odziedziczonego po upadłym "imperium sowieckim".  Obecnie, dzięki konfliktom w Afryce, Białoruś próbuje odzyskać dawną pozycję, według raportu Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badań nad Pokojem (SIPRI). Białoruskie zakłady, takie jak 558 Zakład Naprawy Samolotów w Baranowiczach, modernizują samoloty (np. MiG-29 dla Serbii) i systemy rakietowe.

Białoruś rozwija także własne technologie, jak systemy rakietowe i artyleryjskie (np. rakiety i pociski produkowane w zakładach w Bolbasowie). Lekkie pojazdy opancerzone. Systemy optoelektroniczne, radary, systemy łączności i oprogramowanie militarne.

W latach 2016–2020 Białoruś zajmowała 19. miejsce wśród światowych eksporterów broni, z szacowanym eksportem broni na poziomie 625 mln USD w tym okresie. Jednak oficjalne dane białoruskie uwzględniają nie tylko gotową broń, ale także usługi modernizacyjne i części zamienne, co zawyża statystyki w porównaniu z danymi SIPRI. Po sfałszowanych wyborach w 2020 roku oraz wsparciu Białorusi dla rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku, Zachód wprowadził surowe sankcje, które ograniczyły eksport białoruskich towarów, w tym produktów militarnych, do UE i Ukrainy. UE nałożyła zakazy eksportu technologii i towarów podwójnego zastosowania, które mogłyby wzmacniać białoruski przemysł zbrojeniowy. Sankcje zmusiły Białoruś do poszukiwania nowych odbiorców, szczególnie w Afryce i Azji. W 2021 roku Białoruś eksportowała broń do 97 krajów, co wskazuje na dywersyfikację rynków.